Otopratik Logo
close hamburger menu
Debriyaj Neden Sertleşir?

Debriyaj Neden Sertleşir?

Debriyaj, otomatik şanzımanlı araç kullanmak istemeyenler ya da aracı otomatik şanzımanlı olmayanlar için çok önemli bir parçadır. Debriyaj pedalını doğru kullanmayı bilmek ve düzenli olarak bakım yaptırmak, araç sahibini çok büyük masraf kalemlerinden kurtarabilir. Bu nedenle debriyajı, sadece vites değiştirmeye yarayan bir pedal olarak görmemenizi ve onu iyi tanımanızı öneriyoruz. Bu amaçla debriyaj neden sertleşir sorusuna yanıt vermeden önce debriyaj nedir ve ne işe yarar konusunu biraz açmak istedik...

Debriyaj Nedir / Debriyajın İşlevi Nedir?

Debriyajı aracınızda üçüncü bir pedal olarak görürsünüz. Ancak o, bir pedaldan fazlasıdır. Vites kutusu ile motor arasındaki bağlantıyı keserek vites değiştirmeyi sağlar. Motor ve vites kutusu arasında konumlanan debriyaj ünitesine “kavrama” adı da verilir. 

Debriyajın İşlevi

  • Vites değiştirmeyi sağlamak.
  • Aracın ilk hareketinde sorunsuz bir şekilde kalkmasını sağlamak.
  • Gerekli durumlarda motorla güç aktarma organlarının bağlantısını kesmek.

Debriyaj Nasıl Çalışıyor?

Debriyaj Nasıl Çalışıyor?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi debriyaj, motorla vites kutusunu birbirine bağlayan parçadır. Aslında onu, tek bir parça olarak değil; birden fazla parçadan oluşan bir sistem olarak tanımlamak daha doğru. Debriyaj pedalına basıldığında motor ve vites bağlantısı kesilir. Bu arada araç hareket eder. Manuel şanzımanlı araçlar için debriyaj, olmazsa olmazdır. Onun bir sistem olarak işleyişi şöyle özetlenebilir:

Baskı, balata ve bilye olmak üzere üç parçadan oluşan debriyaj sistemi, sürtünme kuvvetinden faydalanarak çalışma prensibine sahip. Motorun çalışmasıyla birlikte baskı ve balata, motorla eş zamanlı olarak dönmeye başlar. Bilye, bu iki yapının arasında konumlanan bilye, diğer parçalarla birlikte hareket etmeye devam eder. Sürücünün debriyaj pedalına basmasıyla birlikte bilye, baskının ortasında yer alan şemsiye adındaki kısma basınç uygular ve balatayı boşa çıkarır. Boşa çıkan balata, motordan aldığı hareketi tekerleklere ve vites dişlisine iletemez hale gelir. Şanzımandaki vites dişlisine güç ulaşmaz. Ancak dişli, boşta olsa da kendi hızıyla dönmeye devam eder. Vitese geçirebilmek için bu dişlinin durması gerekir ve bu görev senkromeç denilen frenleyici parça tarafından gerçekleştirilir. Sürücü vites kolunu itmeye başladığında yani vitesi geçirmek için hamle yaptığında senkromeç vites dişlisine dayanarak dişlileri sorunsuz birbirine geçmesi için uygun noktalara getirir ve böylece vites sessizce ve sorunsuzca geçirilmiş olur. Vites değiştirme işleminden sonra, sürücü ayağını debriyaj pedalından kaldırır. Bu sırada balata yeniden bilye ile baskı arasına sıkışır. Peki, debriyaj pedalı neden sertleşir?

Debriyaj Sertleşmesinin Nedenleri Nelerdir?

Araçlarda debriyaj sertleşmesinin birden fazla sebebi olabilir. Doğru teşhisi koymak için teknik araç gereç ve uzmanlık gerekir. Debriyaj sistemi, aracın en önemli parçalarından biridir ve burada hissedilen bir terslik varsa hemen teknik destek alınmalıdır. Aksi halde belki kolayca çözülebilecek bir problem, çok daha masraflı bir soruna dönüşebilir. Aracınızda debriyaj pedalı sertleşmesi problemi varsa size en yakın Otopratik hizmet noktasından randevu alarak Otopratik uzmanlığına güvenmenizi öneriyoruz. Şimdi, debriyaj sertleşmesinin sebeplerine göz atalım...

Debriyaj Sertleşmesi Nasıl Önlenir?

Debriyaj Sertleşmesinin Sebeplerinden Bazıları

Eski yeni fark etmeksizin her motorlu araçta debriyaj sertleşmesi durumu görülebilir. Debriyajın sert olmasının nedenin ne olduğu da oldukça kapsamlı bir araştırma ile anlaşılabilir. Bir araçta debriyaj sertleşmesi varsa akla aşağıdaki başlıklar gelir:

  • Debriyaj pedalını hareket ettiren mil, arıza yapmış olabilir. 
  • Debriyaj çatalı hasar görmüş olabilir. Debriyaj çatalı aşınmışsa bilyelere baskı söz konusu olur ve bu da debriyaj sertliği ile kendini gösterir. 
  • Debriyaj teli kopmuş olabilir. Eski model araçlarda debriyaj telleri vardır. Yeni araç modellerinde bu parça pek kullanılmıyor. Böyle eski tip araçlarda debriyaj sertliğinin nedeni, debriyaj teli aşınması ya da kopması olabilir.
  • Halat paslanması söz konusu olabilir. 
  • Baskı şemsiyesi paslanmış veya zarar görmüş olabilir. 
  • Baskı rulmanında sorun olabilir. Debriyajın sert veya yumuşak olmasını sağlayan yani debriyaj sertliği ayarı yapan parça, baskı rulmanıdır. Eğer sert debriyaj durumu söz konusu ise ve aracın baskı balatası yeni ise genellikle sorun, baskı rulmanındadır. 
  • Debriyaj balatasında sorun olabilir. Debriyaj balata değişimi de gerekebilir. 
  • Bazen sorun şanzıman yağında olabilir. Şanzıman yağı, tıpkı motor yağı, fren hidrolik sıvısı gibi zamanla değişmesi gereken bir parçadır. Şanzıman yağı eski ya da eksikse debriyaj sertliği söz konusu olur. Aracı ilk çalışmada debriyaj sert iken zamanla yumuşuyorsa genellikle sorun şanzıman yağındadır. 

Debriyaj Sertleşmesi Nasıl Önlenir?

Motorlu araçlarda meydana gelen mekanik sorunların genellikle iki nedeni vardır: 

  • Sürücü hatası
  • Parçaların eskimesi

Aşırı yüksek hızda araç kullanmak, yüksek hızlarda ani fren yapmak, yanlış devirde araç kullanmak, el frenini indirmemek, sıklıkla engebeli ve zorlu arazi koşullarında (bu koşullara uygun olmayan araçla) araç kullanmak gibi bazı nedenlerle araç parçalarında bozulma söz konusu olabilir. Diğer yandan araçtaki parçaların zamanla eskimesi, metal malzemenin bozulması ya da aşınması da doğaldır. Burada sadece debriyaj sertleşmesi konusu özelinde değil; aracın tüm parçalarının sağlıklı çalışması ve uzun ömürlü olması için düzenli olarak bakım yaptırmak - gerekiyorsa ilgili parçayı zamanında yenilemek - aracı doğru şekilde kullanmak - üreticinin belirttiği kriterleri göz önüne aralarak yeni parça almak gibi detaylar önem kazanır. Bu nedenle debriyaj sertleşmesi sorunu yaşamamak için düzenli olarak periyodik bakım yaptırmak çok önemli. Periyodik bakımda veya oto check-up sırasında debriyaj sistemi kontrol edilerek bir sorun varsa ya da sorun çıkma ihtimali varsa önceden tespit edilebilir.

Debriyajın Ömrünü Uzatacak Tavsiyeler

Kalkışlarda ayağı debriyajda çok tutmamak, ışıklarda beklerken vites boşta beklemek ve en önemlisi yokuşlarda el freni yardımıyla aracın ağırlığını frenlere yüklemek debriyajın ömrünü uzatacaktır. 

Debriyajın ömrünü uzatmanın ve aslında araçtaki parçaların ömrünü uzatmanın en konforlu yolu, düzenli olarak periyodik bakım yaptırmak. Aracınızın debriyaj ile ilgili sorunları ve diğer bakımlar için Otopratik uzmanlığına güvenebilirsiniz. Otopratik araç bakım servis fiyat listesi ile online olarak da Otopratik servis ücretleri hakkında bilgi edinebilirsiniz. Ayrıca hem WhatsApp hattından hem de online olarak pratik bir biçimde  araç bakım randevusu alabilir ve oto servis fiyat bilgisi isteyebilirsiniz.